ANDRÉ S. ZAPATA
Sabela Lage, avogada lucense membro do colectivo Irmandade Xurídica Galega, explica como están a promover o uso da lingua de Galicia no ámbito xurídico.
«Hai quen fala en galego na casa e cambia ao castelán cando declara ante un xuíz. Iso non ten por que ser así». Con esta contundencia resume a avogada lucense Sabela Lage a situación que se observa na actualidade no ámbito xurídico galego e lucense. Ela e moitos outros xuristas de todo tipo adheríronse desde hai anos ao colectivo Irmandade Xurídica Galega. Este grupo dedícase a promover o uso do galego na Xustiza, xa que consideran que a utilización desta lingua en documentos legais está «moi por debaixo do castelán».
Lage explica, desde a súa propia experiencia, a realidade lingüística predominante na Xustiza galega. «O 98 % dos documentos legais que se redactan en Lugo están en castelán. Os poucos que o facemos en galego somos case sempre os mesmos avogados, xuíces e fiscais. Non se observa unha melloría desde hai uns 14 anos, que foi cando eu comecei a traballar no sector. O que promovemos é o uso do galego nos escritos formais da Xudicatura, como os autos, as sentenzas ou os recursos», resume a letrada.
«A Xustiza galega funciona en castelán»
Oito compañeiros do seu despacho forman parte deste colectivo. «Nós queremos dar exemplo para que se animen a implementalo nas súas vidas outros membros dos xulgados. Moitos empregan o galego de forma oral a diario, pero despois cambian ao castelán á hora de escribir», lamenta Lage. Isto explícase pola propia esencia das institucións. «A Xustiza galega funciona en castelán. Tódalas guías, modelos de documentos e plantillas están en castelán, así que traducir todo iso ao galego, desde nomes de leis ata números de procedemento é un traballo dobre, así que moitos renuncian a usar o galego soamente por non ter que facer ese esforzo. Deberían ser as propias institucións xurídicas as que facilitasen usar o galego», reclama a avogada.
Ela insiste en adaptar o contexto xudicial ao galego tanto como xa se fai co castelán. Por exemplo, conta que «sería vital que os programas informáticos que usan os xulgados no día a día estiveran tamén en galego, pero na actualidade funcionan case todos integramente en castelán».
Lage continúa coa súa explicación afirmando que nunca ninguén lles puxo trabas a ela ou aos seus compañeiros á hora de exercer completamente en galego, pero lamenta que as institucións tampouco fomentan o seu uso. A letrada insiste en utilizalo sempre que pode, pero recoñece que non é a primeira vez que ten que cambiar ao castelán. Iso si, só en casos extraordinarios. «Ás veces, coincide que vén un avogado de fóra de Galicia e que non coñece o idioma. Neses casos, ou el mesmo ou a xuíza coméntanos se podemos usar o castelán, para evitar ter que solicitar un tradutor que lle axude a comprender o que dicimos en galego», comenta. Nesas ocasións, non obstante, Lage afirma que «non nos importa cambiar para facilitarlles o traballo aos compañeiros, por suposto».
