Faro de Vigo – A lembranza de Alfonso Álvarez Gándara

Xosé González Martínez
Xosé González Martínez

Remexendo en vellos papeis que gardo, aínda sen ordenador, atopei un fax de Alfonso Álvarez Gándara do mes de outubro de 1990, di así: “Querido Pepe: o borrador que anexo dista moito de ser o último ou o penúltimo. Constitúe apenas unha aproximación; un tanteo e, desde logo, unha pequena proba de que non esquezo o compromiso de participar na redación do manifesto, segundo se deixou acordado en Rois”.
A acta da “Declaración de Rois” non relaciona as persoas que estivemos naquela histórica xuntanza celebrada nun coñecido restaurante daquel concello. Pero recordo ben a maioría: os maxistrados Claudio Movilla, Daniel García Ramos, Orencio Pérez González e Xoán X. Barreiro Prado; os fiscais Carlos Varela, Xoán Carlos Horro e Benito Montero Prego; o notario Victorino Gutiérrez Aller, Alfonso Álvarez Gándara e algúns avogados máis. A xuntanza fora promovida pola Asociación de Funcionarios para a Normalización Lingüística (AFNLG) representada alí por Xoaquín Monteagudo e un servidor.
O proceso de normalización lingüística nos ámbitos xurídicos, xudiciais e protocolos notariais seguíu un proceso milimetricamente deseñado pola AFNLG. A imaxinación, a audacia e a constancia foron factores decisivos para o desenvolvemento do proxecto de incorporarmos a lingua galega aos usos xurídicos. Houbo que implicar a moitos profesionais e funcionarios, pero tamén ás institucións, nomeadamente a Xunta de Galicia á que lle solicitamos a creación dos servizos de tradución nas audiencias provinciais e no Tribunal Superior de Xustiza de Galicia. Aos concellos galegos instámolos a que os recursos presentados perante as instancias xudiciais fosen redatados en galego. Alfonso Álvarez Gándara como director dos servizos xurídicos do Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia sumouse con entusiasmo a aquel proceso. Durante vintecinco anos foi decano do Colexio de Avogados de Vigo; sendo a lingua galega oficial nas actividades colexiais durante este longo período tempo.
Foi Alfonso un vello amigo de meu a quen coñecín en 1966, e co que percorrín os ensarillados camiños do nacionalismo. Pertencía a unha familia de galeguistas estigmatizada pola ditadura franquista. O seu avó, Darío Álvarez Limeses, foi fusilado polos militares sublevados no ano 1936 en Tui; o seu tío Xosé María, escritor e mestre, desterrado nun pobo de Zamora; seu pai, Darío, médico, salvou da execución da pena de morte a unha mestra certificando un falso embarazo, detido e encarcerado en 1947 pola súa peretenza á Unión de Intelectuais Libres. O seu irmán Álvaro, propietario da Serigrafía Galega, imprimíu os autocolantes que nos fins da década dos anos sesenta levaron centos de coches reclamando GALEGO NA ESCOLA.
O pasamento de Alfonso trae a miña memoria moitas actividades realizadas na Asociación Cultural de Vigo da que el foi presidente e eu secretario; anos transcendentais para a consolidación do galeguismo en circunstancias difíciles pero de gran entusiasmo. Xuntos participamos en diversas actividades culturais e políticas nos derradeiros anos do franquismo que non é posible enumerar neste artigo por mor do espazo dispoñible.
Teño nas miñas mans o libro En galego, agora e sempre, promovido pola AFNLG, que recolle ao pé de cen mandas testamentarias de coñecidas personalidades. Pedínlle que escribise a súa, que di así: “Pídolles á miña esposa e ós nosos fillos que conserven no fogar e que lles transmitan ós meus netos o amor que lles é debido á fala dos nosos devanceiros, o idioma no que se expresa o noso pobo dende hai preto de mil anos, o que fixo transcender, de xeración en xeración, a identidade de Galicia, a ledicia das festas, as palabras do amor paterno, materno e filial, o feitizo do achegamento dos namorados, os sabios consellos dos maiores, o consolo na dor, a grandeza das cousas miúdas nas que cavilan a cotío os homes e as mulleres e, en fin, o devir agridoce dos traballos e dos días, porque nese ser da nosa terra via a herdanza verdadeiramente perdurable que vos podo deixar”.

Velaí o seu desexo, que os fillos con afecto e circio acatamento cumprirán. Eu gardarei a memoria do vello amigo.

Previous articleLa Voz de Galicia – Carlos Varela: «A Xustiza tense que actualizar»
Next articleGalegos en Catalunya